Wystarczy kliknÄ
Ä START a pojawi siÄ ona po chwili w osobnym okienku.
21 grudnia 1913 r. tuĹź przed ĹwiÄtami
BoĹźego Narodzenia w "Fun" - rozrywkowym
dodatku do niedzielnej gazety "The New York Sunday World" - ukazaĹa
siÄ krzyşówka uwaĹźana obecnie za pierwszÄ
krzyşówkÄ na
Ĺwiecie.
Zadanie wzbudziĹo ogromne zainteresowanie czytelnikĂłw. Krzyşówkowa gorÄ
czka wkrĂłtce przedsstaĹa siÄ przez ocean do Europy, aby w 31 stycznia 1925 roku pojawÄ siÄ w Polsce. Wtedy to bowiem w wieczornym wydaniu "Kurjera Warszawskiego" ukazaĹa siÄ pierwsza polska krzyşówka zatytuĹowana "ĹamigĹĂłwka KrzyĹźowa".
Autor krzyşówki nie jest znany. Kazimierz Gilewicz ("Enigma") - w swoim artykule w "Kalendarzu Szaradzisty 1959" przypuszcza, Ĺźe autorem byĹ wspĂłĹpracujÄ
cy z "Kurjerem" dziennikarz Jan CzempiĹski.
Autor poradziĹ sobie z zadaniem wspaniale. Mocno zwiÄ
zaĹ wyrazy w diagramie o oparciu o Ĺadny i symetryczny ukĹad czarnych pĂłl. Jedynie okreĹlenia mogÄ
budziÄ wÄ
tpliwoĹci wspĂłĹczesnych szaradzistĂłw. PamiÄtajmy jednak, Ĺźe byĹa to pierwsza polska krzyşówka - wiÄc siĹÄ
rzeczy nie mogĹy istnieÄ Ĺźadne kanony ukĹadana takich zadaĹ. StÄ
d w krzyşówce tej pojawiajÄ
siÄ róşne czÄĹci mowy w róşnych odmianach, a nawet sĹowa nieistniejÄ
ce. Na dodatek jedno z okreĹleĹ jest takie samo jak odpowiedĹş, a inne mocno niezrozumiaĹe. ByÄ moĹźe jest to bĹÄ
d "Kalendarza Szaradzisty 1959", na podstawie ktĂłrego przygotowaliĹmy wersjÄ internetowÄ
tej krzyşówki, byÄ moĹźe tak byĹo w orginale. Te dwie drobne usterki wcale nie odbierajÄ
pierwszej polskiej krzyşówce uroku. Na pewno jest fajniejsza do rozwiÄ
zywania niĹź niejedna wspĂłĹczesna krzyşówka.
ZauwaĹźmy, Ĺźe autor ani nie miaĹ doĹwiadczenie w ukĹadaniu krzyşówek (bo niby skÄ
d) nie miaĹ teĹź do dyspozycji Ĺźadnych sĹownikĂłw krzyşówkowych, nie mĂłwiÄ
c juĹź o programch komputerowych.Krzyşówka, mimo mocno powiÄ
zanych wyrazĂłw, do Ĺatwych nie naleĹźy, ale daje siÄ rozwiÄ
zaÄ. Redakcja "Kurjera" otrzymaĹa bowiem 32 prawidlowe rozwiÄ
zania - a wĹrĂłd nich m.in od H. MarsopĂłwnej z cukrowni "JĂłzefĂłw" :).